Η προσφορά της μονής στην Παιδεία
 |
| Ο χώρος του σχολείου |
 |
| Το κλειστο πια- αλλά ανακαινισμένο κτίριο του σχολείου |
Στην Τριφυλιακή Εστία ο Κώστας Μπακόπουλος τονίζει τη συμβολή της Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Παιδεία. «Η Μονή Αγιά- Σωτήρας δεν ήταν βέβαια ποτέ ένα πλούσιο μοναστήρι. Ήταν μικρή αλλά έκανε το μεγάλο. Στην ιστορία έχουν γραφτεί οι πολύτιμες προφορές πολιτιστικές και Παιδείας όταν σε χρόνους δίσεκτους εκατοντάδες χωριά δεν είχαν ούτε δασκαλάκο για το δημοτικό σχολείο, η Μονή συντηρούσε ολόκληρο Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο). Στο Ελληνικό σχολείο εισάγονταν οι μαθητές της Δ’ Τάξης του Δημοτικού Σχολείου ύστερα από εισαγωγικές εξετάσεις και ήταν τριτάξιο. Αποτελούσε, δηλαδή, τη δεύτερη βαθμίδα εκπαίδευσης.
Το Ελληνικό Σχολείο Βαρυμπόπης (Τριφυλίας) σώζεται μέχρι σήμερα. Έχει ανάγκη να διατηρηθεί. Η Μονή Αγιά- Σωτήρας Βαρυμπόπης συντηρούσε το σχολείο και από αυτό η Πολιτεία έχει μια ιδιαίτερη υποχρέωση να κατασκευάσει και να συντηρήσει το δρόμο, γιατί η Μονή συντήρησε φρόνιμα»
Τα ιστορικά στοιχεία για την ίδρυση και λειτουργία του σχολείου αυτού θα τα διαβάσετε γραμμένα στην πλάκα που βρίσκεται στη μάντρα της εκκλησίας του χωριού Μοναστηρίου.
Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, οι πληροφορίες που έχουμε για το σχολείο είναι:«Στο χώρο αυτό λειτούργησε από το έτος 1901 έως το 1931 το τριτάξιο Ελληνικό Σχολείο ή γνωστότερο ως Σχολαρχείο. Αυτό ακολουθούσε τη βασική εκπαίδευση και αποτελούσε την πρωτοβάθμια του Γυμνασίου. Ιδρύθηκε το έτος 1888 από δωρεά χρημάτων 24.000 δρχ που προέρχονταν από το ταμείο της Ιεράς Μονής Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, ώστε από τους τόκους να συντηρείται το διδακτικό προσωπικό του σχολείου. Στο σχετικό Β. Διάταγμα για την αποδοχή της δωρεάς αναφέρονται οι εφημέριοι: Κωνσταντίνος Καράμπελας, Αντώνιος Παπαπαναγιώτου. Ο Δήμος Αετού με την υπ. αριθμόν 10/18-9-1888 απόφαση αποδέχτηκε τη δωρεά. Στους δωρητές εξεφράστηκε η ευαρέσκεια για την ευγενή τους πράξη (ΦΕΚ αρ. φύλλου 268/17-10-1888 σελ. 12546). Κατόπιν τούτου με πρόταση του Υπουργού Παιδείας συνεστήθη το Πρώτον δημοσυντήρητο Ελληνικό Σχολείο που είχε μία τάξη. Καταργήθηκε με το Νόμο 4373/1929 της Κυβερνήσεως Ελ. Βενιζέλου, όπου έγινε συγχώνευση του τριτάξιου Ελληνικού Σχολείου και του τετρατάξιου Γυμνασίου σε ενιαίο Γυμνάσιο».
Πηγή: Δημοτικό Σχολείο Αυλώνας
